Zomerbanden: hoe wordt er getest?

Banden moeten gedurende langere tijd en in sterk wisselende, dagelijkse omstandigheden zekerheid en veiligheid bieden. Hiertoe moet een band een goed afgestemde combinatie van verschillende eigenschappen bieden. Omdat veel van dit soort eigenschappen strijdig zijn (bijvoorbeeld het verbeteren van de grip van een band gaat ten koste van de slijtvastheid) dient de bandenfabrikant een goed compromis tussen al deze strijdige eigenschappen te vinden. Om een objectieve aanbeveling te doen over banden beoordelen wij in de bandentest hoe goed dit compromis is.

Bandenmaat 225/45 R 17 te vinden onder auto's uit de grote middenklasse zoals Audi A3, BMW3, Mercedes C, Volvo V70 en VW Golf --> Bridgestone Potenza RE050A; Pirelli Pzero Nero.

Tijdens de bandentest worden de rijeigenschappen op droog wegdek, op nat wegdek, de duurzaamheid op hoge snelheid en de slijtvastheid getest. Naast deze veiligheidsrelevante testcriteria worden ook milieuaspecten als rolweerstand, geluidsproductie en chemische samenstelling getest. In de beoordeling krijgen de banden afhankelijk van hun prestaties één, twee, drie of vier sterren.

De beoordeling van de band vindt in eerste instantie plaats aan de hand van de prestaties op de afzonderlijke gewogen testonderdelen. Elk van de bovengenoemde testonderdelen bestaat uit een aantal subonderdelen die het eindcijfer van het betreffende onderdeel bepalen. Uit de eindcijfers op de testonderdelen resulteert het gewogen totaal eindcijfer. Dit totaal eindcijfer kan vertaald worden naar een eindoordeel van maximaal 4 sterren en de bijbehorende aanbeveling. Een band verdient alleen het predikaat ‘zeer aan te raden’ als vastgesteld is dat alle veiligheidsrelevante eigenschappen van hoog niveau zijn.

Hiertoe wordt er ook gekeken naar de afzonderlijke prestaties van de band op de belangrijke (veiligheidsrelevante) testonderdelen droog wegdek, nat wegdek, slijtvastheid en snelheidsproef. Presteert de band op één van deze onderdelen onder de maat, dan wordt de band afgewaardeerd en raakt een ster kwijt.

Testonderdelen

Rijgedrag op verschillende wegcondities

Om de rijeigenschappen te beoordelen worden op verschillende testbanen rijproeven gedaan. Voor aanvang van de proeven worden de banden circa 500 km ingereden op droog wegdek.

Om omgevingsinvloeden te elimineren en om tests van verschillende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, worden referentiebanden gebruikt. Voor, tijdens en na iedere testcyclus per sub-onderdeel wordt er dus met de referentiebanden getest. De meetgegevens van de referentiebanden zijn tevens de maatstaf voor de testbanden.

Geluid

Op diverse asfalt en beton banen wordt subjectief het bandengeluid dat in de auto hoorbaar is beoordeeld door drie personen. Dit gebeurt na het afzetten van de motor bij een snelheid van 80 km/h tot een snelheid van 30 km/h.

De geluidsproductie van de banden buiten de auto wordt bij 80 km/h en afgezette motor door een DAT-recorder opgenomen (auto rijdt in twee richtingen voorbij). De geluiden worden m.b.v. een hoofdtelefoon afgeluisterd en subjectief (drie personen) beoordeeld. Doordat ook de dBA-waarden genoteerd worden is te zien dat deze veelal niet overeenkomen met de subjectieve beoordeling.Het geluid ín de auto wordt beoordeeld door twee personen. Dit gebeurt na het afzetten van de motor bij een snelheid van 80 km/h tot een snelheid van 30 km/h. De geluidsproductie van de banden búiten de auto wordt bij 80 km/h en afgezette motor door een DAT-recorder opgenomen. De geluiden worden met een hoofdtelefoon afgeluisterd en subjectief beoordeeld.

Snelheidsproef

Bij deze proef wordt onderzocht of de band een zware beproeving op de maximaal toegestane snelheid doorstaat. Dit gebeurt bij een wielvlucht van 0 º en verder wordt de norm DIN 78051 gevolgd behalve dat de testsnelheden hoger liggen en de testperiodes langer zijn. Deze ANWB beproeving is dus een stuk zwaarder dan de standaard DIN proef.

In de 2006 test van de bandenmaat 225/45 R 17 zijn banden getest met snelheidscodes W en Y dus minimaal toegelaten voor 270 km/u. Voor deze banden is er geen ANWB snelheidsbeproeving uitgevoerd omdat deze banden niet voorkomen onder serieproductie auto’s met een hogere topsnelheid dan 250 km/u. De DIN beproeving is voor deze banden dus een voldoende zware test, er is geen noodzaak voor een zwaardere beproeving.

Rolweerstand

De rolweerstand van de band wordt bepaald aan de hand van brandstofverbruiksmetingen met gevoelige apparatuur. Een hogere rolweerstand geeft een hoger brandstofverbruik. Het verbruik wordt gemeten bij de constante snelheden 80 km/h, 100 km/h en 130 km/h. Deze metingen worden over een afstand van 2 km gedaan. Per snelheid drie metingen.

Slijtvastheid

Per testband worden 9 banden (steeds 3 onder invloed van een verticaal-, een dwars- en een remkracht) ingespannen op een proefstand en per band wordt er zo 5.000 km afgelegd. Via het gemeten gewichtsverlies en de profieldiepte metingen wordt de levensduur van de band berekend tot een profieldiepte van 1.6 mm.

Om de resultaten op de proefstand te controleren (crosscheck) worden 4 tot 6 sets testbanden, per testband 1 set van 4 banden onder een auto, in konvooi getest.De auto’s rijden in konvooi een vast traject op de openbare weg, in totaal 10.000 km. Na elke 2.500 kilometer worden de banden gewisseld van voor naar achteren en andersom en wordt er op 24 meetpunten (6x elke 90°) de profieldiepte gemeten. Volgens regressie wordt nu de levensduur van de band in kilometers berekend tot een profieldiepte van 1.6 mm. Tijdens de test wordt er met testauto’s in konvooi gereden.

Duurzaamheid

In het kader van de slijtagetest worden de banden ook op eventuele productie en constructie onvolkomenheden onderzocht.

PAK onderzoek

Van de testbanden wordt via chemische analyse de aanwezigheid van PAK’s (polycyclischearomatische koolwaterstoffen) onderzocht. PAK’s zijn kankerverwekkend en dus moet de verspreiding ervan worden tegengegaan. Er is hiertoe een Europese richtlijn (76/769/EEC) die per 2009 het gebruik van PAK’s bij de productie van banden verbiedt.

PAK’s komen bij de productie van banden via bepaalde weekmakers in banden terecht. Er zijn voldoende alternatieven om banden zonder PAK’s te produceren en dit aspect wordt tijdens de bandentest beoordeeld. Van alle testbanden worden monsters vanaf de hele omtrek en breedte van het loopvlak genomen die in een laboratorium onderzocht worden. Het totaal aandeel PAK’s per kg loopvlak-rubber wordt beoordeeld volgens criteria die zijn afgeleid uit de richtlijn (minder dan 1,5 mg/kg is goed, meer dan 40 mg/kg is zeer slecht).